«حکمت‌ها و اندرزها» مجموعه‌ای دوجلدی اثر استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری ( ۱۳۵۸- ۱۲۹۸)است. وی به تعبیر امام خمینی "متفکر و فیلسوف و فقیه عالی مقام" بود، استاد برجسته حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران بود و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی مامور به تشکیل شورای انقلاب از سوی امام خمینی شد. این کتاب مجموعه‌ای است دو جلدی و مشتمل بر مقالاتی از استاد شهید که در سالهای ۱۳۳۱ تا ۱۳۴۱هجری شمسی برای یک برنامه عمومی آشنایی با فرهنگ اسلامی و جهت ایراد به صورت گفتار و خطابه به رشته تحریر در آمده است و بیشتر مطالب آن پیرامون راه و رسم زندگی و دستورات اسلام در این باب است. کتاب مذکور که بعد از شهادت استاد به چاپ رسیده است، در مقایسه با سایر آثار استاد از یک سو شبیه به کتاب بیست گفتار است و از سوی دیگر به کتاب داستان راستان شباهت دارد. برخی از عناوین مباحث طرح شده در این کتاب عبارتند از: بردگان و آزادگان، ارکان سعادت بشر، ایمان و عمل صالح، خواری معصیت و عزت طاعت، حقیقت زهد، راه نیل به آسایش، اغتنام فرصت ها، سیره رسول اکرم، عشق الهی، فریضه علم، کار در اسلام.