معماری هنر و فن خلق فضا برای انجام انواع فعالیت‌های انسانی است و شکل‌گیری هر فضای معماری از عوامل گوناگون و متعددی تأثیر می‌پذیرفته است که اقلیم، جغرافیا، مواد و مصالح، کارکردهای اصلی یک فضا، دانش و مهارت فنی، الگوهای خاص رفتاری، شیوۀ معیشت و امکانات اقتصادی، شرایط و خصوصیات اجتماعی و فرهنگی جامعه از این عوامل به شمار می‌آیند.

آنچه در زمنیۀ معماری به آن با عنوان «فرهنگ» اشاره می‌شود و چه بسا بتوان آن را فرهنگ معماری نامید، پدیده و خصوصیتی است که ضمن آنکه به شکلی مستقل قابل طرح، مطالعه و معرفی است؛ اما وجود آن از عوامل متعدد شکل‌دهنده به فضای معماری ناشی شده و به همین سبب ریشه در تاریخ یک سرزمین دارد و کمابیش در طی تاریخ معماری آن سرزمین به گونه‌ای خاص تجلی یافته است.

پیشینۀ این پدیده که به سبب وجود عواملی مانند جغرافیا، اقلیم و شیوۀ معیشت پدید آمده است به دوران پیش از اسلام می‌رسد و کاربرد آن در شهرهای بزرگ تا چند دهۀ پیش تداوم یافته بود و آثاری بی‌شمار از آن برجای مانده است. طرح چهار ایوانی نیز یکی از خصوصیات مهم و اساسی معماری ایرانی است که در بسیاری از بناهای عمومی، مذهبی یا برخی از کاخ‌ها طی قرن‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.