نخستین دولت مستقل ایرانی بعد از ورود اعراب به ایران دولت طاهریان بود که به دست امیری ایرانی با نام "طاهر ذوالیمینین" تاسیس شد. پس از طاهریان، صفاریان نیز در سال 259 ه . ق دست به تشکیل حکومت مستقلی زدند. این دولت به دست یعقوب لیث صفاری، از عیاران و جوانمردان سیستان، تشکیل شد. تشکیل دولت‌های مستقل در قرن چهارم و نیمه‌ی اول قرن پنجم هجری نیز ادامه یافت. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌ بودند از: سامانیان، آل بویه و غزنویان. بیش‌تر محققان از دوران مورد نظر با نام عصر طلایی تمدن اسلامی یاد می‌کنند. در این دوره علوم مختلف رواج یافت و تعداد دانشمندان و آثار علمی این دوره، نسبت به تمام دوره‌های بعدی بی‌نظیر است. چهارمین شماره از مجموعه‌ی "داستان فکر ایرانی"، به شکل‌گیری اولین سلسله‌ی ایرانی تا تشکیل امپراتوری سلجوقی اختصاص یافته است. ایرانیان در دوره‌ی سلجوقی دوباره اوج می‌گیرند و فلیسوفانی چون فارابی و ابن سینا را پرورش می‌دهند. این دوره، دوره‌ی شکوفایی فلسفه، علم، ادبیات و کلام در سرزمین‌های پهناور اسلامی است که ایرانیان در آن نقش مهمی دارند.