کتاب همزاد، رمانی نوشته ی فئودور داستایفسکی است که نخستین بار در سال 1846 منتشر شد. این رمان به داستان یک کارمند دولت می پردازد که به ورطه ی جنون کشیده می شود. داستان همزاد، درباره ی کشاکش های روانشناسانه ی مردی به نام یاکوف پتروویچ گلیادکین است که مدام با شخصی رو به رو می شود که در ظاهر، دقیقا شبیه اوست اما خصوصیت هایی کاملا متضاد با او—یعنی اعتماد به نفس بالا، پرخاشگری و برونگرایی—را از خود نشان می دهد. کتاب همزاد، مفهوم «گسستگی شخصیت» را در آثار داستایفسکی مطرح نمود؛ مفهومی که به یکی از ویژگی های روانشناسانه ی اصلی در رمان های بعدی این نویسنده ی بزرگ تبدیل شد. این کتاب درخشان، سقوط شخصیت اصلی خود به اعماق جنون را به شکلی به یاد ماندنی و شاعرانه به تصویر می کشد.