کتاب سمفونی مردگان

اخیراً یکی از شاهکارهای ایرانی رو خوندم که با شخصیت‌پردازی‌ها و صحنه‌سازی‌های جذابش مجبورم کرد تا آخرش رو با اشتیاق بخونم و بفهمم سرنوشت آدم‌های داستان چی می‌شه. کتابی که می‌خوام درباره‌ش بنویسم، سمفونی مردگان نوشته عباس معروفیه که نشر ققنوس منتشرش کرده. معروفی تو این کتاب، تضادهای اجتماعی سال‌های ۱۳۱۰ تا ۱۳۳۰ رو خیلی قشنگ به تصویر کشیده. هرکدوم از شخصیت‌های داستان نمادی از مردم جامعه هستن و برای ما ایرانی‌ها خیلی آشنا. متأسفانه هنوز هم آدم‌هایی شبیه به این شخصیت‌ها تو جامعه پیدا می‌شن! داستان درباره یه خانواده‌ست که اعضاش خیلی با هم فرق دارن. هر فصل از کتاب هم از دید یه شخصیت روایت می‌شه؛ مثلاً یه فصل رو از نگاه آیدین می‌بینیم، فصل بعد از دید اورهان، و همین‌طور ادامه داره. کتاب روایت خطی نداره و بعضی جاها، مثل خشم و هیاهو از ویلیام فاکنر، با سبک جریان سیال ذهن نوشته شده. ممکنه این سبک برای بعضی‌ها کمی گنگ یا پیچیده باشه، ولی برای من این‌طور نبود. شخصیت‌پردازی‌ها اون‌قدر دقیق و خوبه که حس می‌کنی این آدم‌ها رو از نزدیک می‌شناسی. با مشکلاتشون درگیر می‌شی، با خنده‌هاشون می‌خندی و با غصه‌هاشون گریه می‌کنی. هر شخصیت درگیری‌ها و چالش‌های خودش رو داره و عباس معروفی این‌ها رو خیلی ماهرانه به تصویر می‌کشه. نتیجه؟ زخم موندگاری براتون به یادگار می‌ذاره که نمی‌تونین فراموش کنی. خط داستانی هم اون‌قدر واقعی و ملموسه که خیلی راحت می‌تونی باهاش همزادپنداری کنی. یه‌دفعه به خودت میای و می‌بینی سینه‌ات پر از غم شده. پس اگه حال روحی‌تون خوب نیست، فعلاً سمتش نرین. وقتی به آخر داستان می‌رسین، پازل ذهنتون کامل می‌شه و یه دید کلی از داستان پیدا می‌کنین. اون‌جاست که غرق شدن تو دنیای سرد و بی‌رحم سمفونی مردگان براتون لذت‌بخش‌تر می‌شه. چندتا از جمله‌های موردعلاقه‌م از کتاب: توی این مملکت پیش از آن که به سی‌سالگی برسیم، تباه می‌شویم. نگذارید حقتان را بخورند. می‌فهمید؟ این تنها وصیت من به شماست. مملکت ما را به گه کشیده‌اند. می‌بینی؟ جلوی مردم را نمی‌شود گرفت. می‌خواهند شاد باشند. درک او آسان‌تر از بوییدن یک گل است، کافی بود کسی او را ببیند. و در آخر... امیدوارم جواب سوال "چرا پیشنهاد می‌کنید دیگران کتاب موردعلاقه شما را بخوانند" رو گرفته باشین.

با سلام و درود، سمفونی مردگان اولین کتابی بود که بنده از نویسنده این کتاب آقای معروفی خواندم و این اتفاق تقریبا دوازده سال پیش افتاد اونموقع بنده دانشجو بودم و از اون پس به هرکسی که به ادبیات داستانی علاقمند بود پیشنهاد کردم و خداروشکر هیچ بازخورد منفی دریافت نکردم، این کتاب رو معرفی کردم چون بیان احساسات و تغییر لحن و تغییر روایت داستان از زبان شخصیت های مختلف کتاب صورت می گرفت و چنین چیزی در ادبیات اگر نگوییم بی سابقه که حداقل کم سابقه بوده (حداقل تا جایی که بنده اطلاع دارم) و از طرفی استعاره ها، تشبیه ها ، نحوه بیان احساسات درونی شخصیت آیدین ، به تصویر کشیدن حسادت ها، تحقیر ها ، نحوه زندگی در یک خانواده با افکار سنتی کاملا احساسات همذات پنداری رو در من برانگیخته کرد و از طرفی به من به عنوان یک خواننده فهماند که تابو شکن بودن و همرنگ جماعت نبودن می تواند چه تاوان سخت و سنگینی داشته باشد، غم سنگین و آشکار و پنهان موجود در این کتاب مرا در روزهای بعد از مطالعه آن تحت تاثیر خود قرار داد و باعث شد با دید باز تر به مطالعه آثار دیگر این نویسنده و نویسنده های توانمند دیگر ادبیات ایران و جهان بپردازم، گزافه نیست اگر بگویم مطالعه این کتاب تاثیر عمیقی بر روح و احساسات من داشت و در نهایت باعث شد عمیق تر فکر کنم و عمیق تر کنکاش کنم. با سپاس