«قابوس‌نامه» یا پندنامه امیر عنصرالمعالی کیکاووس زیاری از کتاب‌های ادبی باارزش در سدة پنجم هجری به شمار می‌آید. امیر عنصرالمعالی از شاهزادگان زیاری و از نظر اصل و نسب ایرانی بود و بر قسمت‌هایی از گرگان، طبرستان، ری، سمنان و خراسان فرامانروایی می‌کرد. همسر وی دخترسلطان محمد غزنوی بود. آنها پسری با نام گیلانشاه داشتند. عنصرالمعالی کتاب قابوس‌نامه را برای فرزندش در 44 باب نگاشت تا او این نوشته را به عنوان یک راهنمای علمی و یک قانون اساسی در زندگی خود به کار برد. این کتاب از بعد تاریخی و ادبی حایز اهمیت است. کتاب حاضر به بازآفرینی 40 حکایت از قابوس‌نامه عنصرالمعالی اختصاص یافته است.