امام خمینی (ره) در شرایطی دیده به جهان گشود که ایران یکی از سخت‌ترین ادوار تاریخی خویش را تجربه می‌کرد. در این زمینه ظلم خوانین و حکام محلی، اوضاع نابسامان ایران در دوران قاجار، شکست نهضت مشروطیت، جنگ جهانی اول و... از جمله مسائلی است که می‌توان بدان اشاره کرد. امام خمینی در تعقیب هدف‌های ارزشمند خویش در سال ۱۳۲۸ طرح اصلاح اساسی ساختار حوزۀ علمیه را با همکاری آیت‌الله مرتضی حائری تهیه و به آیه‌الله بروجردی پیشنهاد داد. این طرح از سوی شاگردان امام و طلاب حوزه‌ مورد استقبال و حمایت قرار گرفت. در شرایطی که این پیشنهاد در حال عملی شدن بود مخالفت و کارشکنی مقدس‌مآب‌ها به اوج رسید، تا جایی که آیه‌الله بروجردی برخلاف نظر اولیه از انجام آن منصرف شد و آیه‌الله حائری نیز متاثر شده و برای مدتی به مشهد مهاجرت کرد. اما امام خمینی به رغم دشواری‌ شرایط و دل‌تنگی شدید از این واقعه و حوادث مشابه دیگر هم‌چنان چشم امید به بیداری و حرکت‌های آتی حوزۀ علیمه بست. در اثر حاضر سرفصل‌ها و مهم‌ترین وقایع دوران زندگی امام خمینی (ره)، از تولد تا رحلت، با نگاهی اجمالی مرور شده است.