فرجام یک کابوس

فرجام آندریاس» آخرین اثر یوزف روت نویسنده بزرگ اتریشی است. او در ادبیات آلمانی‌زبان اتریش، در کنار دو چهره بزرگ دیگر روبرت موزیل و هرمان بروخ قرار دارد. روت بعد از جنگ جهانی اول به کار روزنامه‌نگاری مشغول شد و برای مجلات، نقد ادبی و مقاله می‌نوشت. «تار عنکبوت»، «شب هزار و دوم»، «نسل بربادرفته» و «مارش رادتسکی» از آثار این نویسنده‌اند که از بهترین‌ نمونه‌های نثر ادبیات آلمانی قرن بیستم به شمارمی‌رند. یوزف روت که یک یهودی بود، در جنگ جهانی اول و فروپاشی اتریش، بی‌وطن شد و تمام دلخوشی‌هایش را از دست داد. همسرش روانی شد و به آسایشگاه رفت و در زمان هیتلر، نازی‌ها او را مانند هزاران بیمار روانی دیگر به قتل رساندند. روت مجبور شد مانند بسیاری از نویسندگان هم‌عصر خود چون توماس مان و تسوایگ از آلمان برود. «فرجام آندریاس» داستانی است از زندگی کارگر مهاجر فقیر و بی‌خانمانی در حاشیه رود سن که با ورود غریبه‌ای شیک‌پوش به زندگی‌اش، دچار تحول می‌شود و حیات او معنایی تازه می‌گیرد. غریبه که یک تازه‌مسیحی است مبلغ قابل توجهی به اندریاس قرض می‌دهد و از او می‌خواهد تا پول را از طرف او به کلیسای قدیسه ماری باتینیول هدیه کند. از این لحظه آندریاس احساس دینی می‌کند که باید به قدیسه ترزا ادا کند، اما اعتیاد او به الکل مانعی بر این ادای دین می‌شود. این برخورد اتفاقی، سرنوشت شگفت‌انگیز و پر از رنجی را برای آندریاس رقم می‌زند. روت در تمام آثارش از روزگاری می‌گوید که امپراتوری اتریش قلب اروپا بود. او پدر نداشت و مفهوم «پدر» نیز یکی از درون‌مایه‌های مهم آثار او است که در هر رمان به شکلی متبلور می‌شود. یوزف روت به بازسازی واقعیت‌ها براساس داده‌های عینی معتقد بود و «فرجام آندریاس» هم درواقع بازتابی از زندگی انسان‌هایی همانند روت بود که در تنهایی و بی‌وطنی روزگار می‌گذراندند و در تنهایی می‌مردند. روت هم که در سال‌های پایانی زندگی در تبعید گرفتار اعتیاد به الکل و عفونت ریه شده بود در سال ۱۹۳۹ در سن چهل و پنج سالگی در گداخانه‌ای در پاریس درگذشت.