"سمک عیار "یکی از داستان‌های عامیانه قرن ششم و هفتم ه‌.ق است که طی آن تصویری از اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوران فراروی مخاطب قرار می‌گیرد .این داستان در دو مجلد برای نوجوانان بازنویسی شده است .در بخشی از مقدمه کتاب آمده است" :قهرمان داستان خورشید شاه، پسر مرزبانشاه، شاه حلب است که دلباخته دختر مغفور (شاه چین می‌شود)، به آن دیار می‌رود و درگیر جنگی با پادشاه ماچین می‌گردد .اما در همه جا یاری و کمک عیار پیشه‌ای به نام "سمک "است که او را از بن بست‌ها نجات می‌دهد و پیروز می‌گرداند .در حقیقت، قهرمان اصلی کتاب، همان سمک عیار است ."جلد اول از این مجموعه در پنج فصل با عناوینی از این دست تدوین شده است :خورشید شاه، مه‌پری و دایه جادوگر، در جستجوی مه‌پری، سمک عیار، حیله‌های مهران وزیر، رفتن مه‌پری به قلعه شامک، و کارهای شگفت سمک در ماچین .