داستان این رمان که در آلمان غربی در خلال دوران بازسازی پس از جنگ جهانی دوم می گذرد، دورویی و تزویر موجود در جامعه ی آلمان در سرکوب و فراموش کردن خاطرات تاریخی به منظور تمرکز و توجه به بازسازی مادی کشور را مورد واکاوی و کنکاش قرار می دهد. در رمان عقاید یک دلقک، شخصیت دلقک [راوی داستان و مردی به نام هانس اشنیر] نماینده ی روح جمعی این اجتماع است. هاینریش بل از طریق مکالمات دلقک با اعضای خانواده اش و دیگران، که بازتاب دهنده ی خاستگاه های مختلف و گوناگون جامعه هستند، نقد های تند و گزنده ای به دنیای آن زمان، به خصوص نهادهایی از قبیل کلیسا و صنعت وارد می سازد. هانس اشنیر که دلقک و سرگرم کننده ای مشهور است، زمانی که معشوقه اش ماری او را ترک می گوید، درهم شکسته و به افسردگی شدیدی مبتلا می شود؛ دلیل جدایی این است که هانس حاضر نیست در کلیسای کاتولیک با ماری ازدواج کند. این انفصال، جرقه ی یک بازنگری تمام و کمال را در زندگی هانس می زند: از دست دادن خواهرش در خلال جنگ، خواسته ها و مطالبات پدر ثروتمندش و تزویر و رفتار های دوگانه ی مادرش که ابتدا تلاش می کرد که آلمان را از دست یهودی ها نجات دهد، اما بعد در جریان آشتی دو قوم، مشغول به فعالیت شد.