کتاب تاریخ تحلیلی ترانه ی فارسی - پیله های شیشه ای

از مقدمه کتاب: در آیینه‌ی ادب، ترانه اصطلاحی عام بوده‌ که بر انواع قالب‌های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویات، دوبیتی، رباعی و بیت اطلاق می‌شد. در گذرگاه تاریخ، فهلویات، گوسان، خسروانی، گلبانگ و تصنیف‌ نام‌های دیگر این صورت شعری بوده‌اند. این اصطلاح امروزه در میان اهل ادب بیشتر مترادف با دوبیتی و، در اصطلاح موسیقی نیز، معمولا مترادف با تصنیف، آواز، سرود، نغمه و در کل اشعار آهنگ‌دار به کار می‌رود. به نظر شفیعی کدکنی، موسیقی و اولین سند مکتوب در ترانه‌ها به سرودی از باربد، شاعر و موسیقی دان دربار خسرو پرویز ساسانی، بازمی‌گردد. ترانه بعد از گذر از تحولات تاریخ دوران اسلامی، جنگ‌ها و صلح‌ها، آرامش‌ها و جنبش‌ها به انقلاب اسلامی ایران پیوند خورد و به آنچه امروز شاهد آن هستیم تبدیل شد.