كتاب حاضر پژوهشی است در قصه((شیخ صنعان)) و ((دختر ترسا)) كه با عناوینی از این دست تالیف شده است : ((روایت عطار))، ((زبان پر زبانه عشق))، ((روایت وحدت))، ((نگاهی به اسطوره فاوست در قیاس با قصه پیر صنعان))، ((دو روایت نمایشی)) و ((دستبرد عشق به دختر ترسا)) .داستان معروف شیخ صنعان، حكایت پیری زاهد است كه كارش به كفر می‌انجامد و دین و دنیای خود را در راه عشق ترسا دختری می‌بازد .این داستان نخستین بار در((تحفه الملوك)) غزالی نقل گردیده است.

پژوهنده قصه را دارای قالب و معنای رمزی و تمثیلی می‌داند، بدین معنی كه هر چند پایه‌ای نیز در واقعیت داشته، به مرور به مقوله اسطوره‌ای و نمادین وارد شده است .همو معتقد است عطار در این قصه به توصیف راه پر خوف و خطر وادی عشق پرداخته و باور دارد كه حق، پیر پارسا و دختر ترسا را((پس از آن كه از تف خورشید عشق سوختند از مقام بشریت درگذرانید)) .در پاره‌ای از مطالب كتاب آمده است...)): دختر مظهر نمادین آرزویی است برتر از تن و موجب استعلاء تن .آرزویی كه از احتمالات و ممكنات و حادثات جسم كه تنها به خود می‌نگرد، می‌رهد و تا مرز مطلق ارتقاء می‌یابد.

در این مرحله است كه مبادله میان دو تن به صورت ایثار متقابل ممكن می‌شود و صورت می‌گیرد و زمان، گویی از حركت باز می‌ماند و آن مقام، همان حال وجد و سكر عرفانی است .((...در پیش گفتار كتاب به داستان شیخ صنعان و ملامتی‌گری او، محبوبیت داستان در میان مردم، نیز منابعی كه عطار بدان‌ها توجه داشته اشاره می‌شود .