کتاب آزادی و دولت فرزانگی: نامه‌هایی در تربیت زیباشناختی انسان

این مجموعه دربرگیرنده‌ی 27 نامه است از نگارنده با موضوع زیبایی‌شناسی نوین که با زبانی شاعرانه و بهره‌گیری از مضامین فلسفی، نگاشته شده‌اند. در بخشی از کتاب خاطرنشان شده، یکی از مسائلی که شیلر در نامه‌های خود بدان توجه دارد و می‌کوشد آن را از دیدگاه فرهنگی بازنمایی کند، نسبت جبر و اختیار است. شیلر بر این باور است که جبر عالم محسوسات و عدم وابستگی عالم مجرد است، هریک به حکم قدرت و جاذبیت خود، آدمی را قهرا تک‌ساحتی و مقید می‌کند؛ تنها فرهنگ و هنر است که این عدم تعادل را از میان می‌برد. او می‌گوید: نهاد حسی آدمی، به یاری این تعین میانه از احساس به اندیشه فرامی‌رود. تعینی که در آن حسیت و عقل، هم‌زمان فعالند. از همین رو نیز قهرشان متقابلا رفع می‌شود و یک‌دیگر را خنثی می‌کنند. این تعین میانه که در آن نهاد حسی نه به لحاظ فیزیکی و نه از نظر اخلاقی پای‌بند اجبار است ـ و با وجود هر دو در آن فعال‌اند ـ درخور آن است که تعین آزاد نامیده شود و وقتی ما حالت حسی را فیزیکی و تعین عقلی را منطقی و اخلاقی می‌نامیم، جا دارد این حالت تعین‌پذیری واقعی و فعال را حالت زیبا‌شناختی بنامیم.