کتاب کارنامه اسلام

کتاب «کارنامه اسلام» تألیف دکتر عبدالحسین زرین‌کوب، کتابی است در موضوع تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی. نویسنده در این کتاب بر دستاورد تمدن اسلامی در قرون نخست هجری می بالد و می افزاید: فتح اسلام البته با جنگ حاصل شد، اما نشر اسلام در بین مردم کشورهای فتح شده به زور جنگ نبود. نویسنده در این کتاب خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می‌نگریسته‌اند؛ خود در مقدمه کتاب در این مورد می آورد: «طرز بیانی که من درین کتاب به کار برده ام شاید در نظر اول در نزد برخی از خوانندگان تا اندازه ای حماسه آمیز جلوه کند. اما این پندار درست نیست. نویسنده فقط خواسته است با همان چشمی به فرهنگ گذشته اسلام بنگرد که خود مسلمین گذشته بدان می نگریسته اند. شیوه بیانی عاری از هیجان و خالی از همدردی که محققان اروپایی درین مسایل دارند به آنها هرگز امکان آن را نخواهد داد تا در ارزیابی آنچه مسلمانان به فرهنگ دنیا داده اند به درستی داوری کنند. کدام مورخ می تواند بدون همدلی واقعی، با آنچه موضوع تحقیق اوست ارتباط و تفاهم درست بیابد؟ بدون شک دنیای اسلام در تمدن و فرهنگ امروزی جهان که شاید بیش از آنکه غربی باشد بورژوایی است آن اندازه سهم و تاثیر واقعی داشته است که بر شمردن آن نیازی به حماسه سرایی نداشته باشد.»