این اثر سلسله نوشته‌هایی است که در باب شناخت مولوی به ویژه شرح و تفسیر پاره‌ای از غزل‌های وی در "دیوان شمس" و تبیین حالات و روحیات شاعر. نویسنده خاطرنشان می‌کند: "دیوان شمس، انعکاس یک روح غیر آرام و پر از هیجان و لبریز از شور و جذبه است. نخستین خصوصیتی که از غزلیات جلال‌الدین به چشم می‌خورد و او را از سایر شعرا ممتاز می‌کند این است که او نمی‌خواهد شعر بگوید. می‌خواهد احساسات گنگ و مبهم خود را بگوید. دیوان شمس تبریزی که کوره‌ای است از جذبه و حال و سایه یک روح آواره و سرگردان، ولی با این تفاوت که در دیوان شمس تبریزی قیافه ارشاد یک قطب روحانی، کم رنگ و شمایل یک مجذوب سالک و از خود بی‌خود بیشتر نمایان می‌شود." بخش پایانی کتاب متشمل است بر: گزیده اشعار دیوان شمس، شرح حال مولانا و شمس تبریزی، گزیده فیه‌مافیه، و نمونه‌ای از نثر مقالات شمس.