کارآگاه تام سایر نام شخصیتی است که مارک تواین نویسنده آمریکایی خلق کرده است. او شخصیت اصلی ماجراهای کتاب کارآگاه تام سایر است و در سه رمان دیگر تواین هم حضور دارد. تام سایر آن طور که از آثار تواین استنباط می شود، پسری ۱۵-۱۴ ساله است. او در شهری کوچک در کنارهٔ رود می سی سی پی به دنیا آمده و بزرگ شده است. تام نمایندهٔ دنیای فوق العاده و بی دغدغهٔ پسرهای نوجوان پیش از جنگ داخلی آمریکا است. او مانند بسیاری از پسرهای آن زمان، بیشتر اوقات دوست دارد پابرهنه راه برود. بهترین دوستانش جو هارپر و هاکلبری فین هستند. در کتاب کارآگاه تام سایر، او به یکی از همکلاسی هایش به نام ربه کا (بکی) تاچر دل می بندد. او با برادر ناتنی اش، سید، دخترخاله اش، مری و خاله پولی در شهر خیالی سن پترزبورگ در ایالت میسوری زندگی می کند. تام خالهٔ دیگری هم به نام سالی دارد که در شهر پایکزویل، پایین رود می سی سی پی زندگی می کند. مادر او (خواهر خاله پولی) از دنیا رفته است. در رمان ماجراهای هاکلبری فین، تام یک شخصیت فرعی است و تنها در اواخر داستان سر و کله اش پیدا می شود. او که پسری نابالغ، خیال پرداز و شیفتهٔ داستان های ماجراجویانه است، نقشهٔ از قبل طراحی شدهٔ هاک برای آزاد کردن جو (بردهٔ فراری) را به خطر می اندازد و در پایان معلوم می شود نیازی به فراری دادن جو نبوده چون صاحب جو به تازگی درگذشته و در وصیت نامه اش جو را آزاد کرده است. درونمایهٔ رمان ماجراهای هاکلبری فین تحول فکری و عاطفی هاک است و در پایان داستان، مارک تواین با آوردن شخصییتی از گذشته (تام) می تواند این تحول را بهتر نشان دهد.