کتاب بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا: مقالاتی درباره تاریخ، فرهنگ و هنر مردمان بلوچ

بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا اثری ارزشمند است که شامل مقالاتی درباره تاریخ، فرهنگ و هنر مردمان بلوچ می‌باشد. بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا عموما به این شکل تعریف شده که بلوچها و همسایگانشان بر مساحتی بالغ بر نیم میلیون کیلومتر مربع در جنوب شرقی فلات ایران، جنوب بیابانهای مرکزی و رودخانه هیرمند و در دشتهای خشک ساحلی بین فلات ایران ساکن هستند. مشخص نیست که نام بلوچستان از چه زمانی مورد استفاده عمومی قرار گرفت و ممکن است به زمانی که نصیرخان اول کلات در طول سلطنت طولانی خود به عنوان اولین فرمانروای بومی که یک کنترل خودمختارانه را بر بخش بزرگی از منطقه برقرار کرد، بازگردد.بلوچ‌ها از نظر ارزش‌های فرهنگی عمومی و جهان‌بینی، چه در دوران اخیر، چه از لحاظ تاریخی و چه از نظر قوم‌نگاری به جمعیت‌های قبیله‌ای مسلمان همسایه شباهت دارند. آنچه به طور مشخص بلوچ را در کنار زبان بلوچی، برجسته ساخته، ساختار روابط اجتماعی و سیاسی آنهاست. اما این ساختار به احتمال زیاد محصول تجربه اخیر کثرت‌گرایانه آنها در بلوچستان است تا میراث تاریخ قبلی آنها که هنوز با ادغام آنها در ساختارهای دولتی مدرن تغییر قابل توجهی نکرده است. هویت بلوچ در بلوچستان ارتباط تنگاتنگی با استفاده از زبان بلوچی در روابط بین قبیله‎ای داشته است. زبان بلوچی مدرن شجره‎نامه ای روشن با تعدادی ویژگی دستوری و واژگانی از نوع شمال‌غربی ایرانی دارد. اما قومیت بلوچ امروز را نمی‌توان به روشنی زبانش تعریف کرد. بلوچستان از تنوع بی‌نظیر فرهنگی و زبانی برخوردار است که اگرچه ادبیات موجودش، بسیار بزرگتر از سایر مناطق قبیله‌ای قابل مقایسه در ایران است، ناهمگونی و تنوع، برای بلوچستان و قوم بلوچ، مشکلات سیستماتیکی را ایجاد کرده است. بلوچستان در دانشنامه ایرانیکا که حاوی مقالاتی درباره تاریخ، فرهنگ و هنر مردمان بلوچ، برخی از مهمترین نکاتی را که باید درباره‌ی بلوچستان بدانید، پوشش داده است.